Warmtepomp is zelden rendabel
Ondanks politieke beloftes om verwarmen met een warmtepomp aantrekkelijker te maken, blijft het financieel meestal onaantrekkelijk om een aardgasketel te vervangen door een warmtepomp.
Warmtepomp zelden financieel voordeliger dan gasketel
Warmtepompen zijn in de meeste gevallen niet rendabeler dan klassieke gasketels, zelfs niet met de huidige Vlaamse subsidies. Dat blijkt uit een nieuwe studie van energieregulator CREG. De CREG vergeleek in haar studie de kosten van verschillende verwarmingssystemen – afhankelijk van woningisolatie (goed, gemiddeld of slecht) en verwarmingsmethode (vloerverwarming of radiatoren). Een warmtepomp werkt het efficiëntst in goed geïsoleerde woningen met vloerverwarming.
Beperkte besparing
De meeste Vlaamse gezinnen verwarmen nog steeds met aardgas. Wie overstapt naar een warmtepomp, kan in sommige situaties besparen. Voor gezinnen met vloerverwarming bedraagt de jaarlijkse besparing 74,5 euro (goed geïsoleerde woning) tot 82,2 euro (gemiddeld geïsoleerd). Bij radiatoren daalt dat voordeel fors: 45 euro per jaar in een goed geïsoleerde woning, slechts 10 euro in een matig geïsoleerde woning. In slecht geïsoleerde huizen leidt een warmtepomp zelfs tot hogere kosten.
Hoge investeringskosten
Wanneer de hogere aankoop- en installatiekosten van een warmtepomp worden meegeteld, is de financiële balans nog minder gunstig. De meerprijs ten opzichte van een gasketel bedraagt gemiddeld 5.000 tot 8.000 euro, afhankelijk van het benodigde vermogen en de situatie.
Volgens de CREG volstaat de beperkte jaarlijkse besparing niet om die investering terug te verdienen. Een gezin met een goed geïsoleerde woning en vloerverwarming zou jaarlijks 246 euro moeten besparen om de meerkost binnen 20 jaar te compenseren – terwijl de reële besparing slechts 74,5 euro bedraagt.
Energieprijzen en contractvormen
De studie baseert zich op de energieprijzen tussen juni 2023 en januari 2024 voor gezinnen met een variabel contract. Ook bij vaste tarieven verandert er weinig. Alleen met een dynamisch elektriciteitscontract kan een warmtepomp meer voordeel opleveren – maar dan moet ze wel slim worden aangestuurd op momenten van lage stroomprijzen.
Voor wie overschakelt van propaan of mazout naar een warmtepomp, zijn de besparingen aanzienlijk groter. In die gevallen is de investering wél terug te verdienen over de levensduur van het systeem.
Premie maakt alleen in uitzonderlijke gevallen verschil
Is het dan nooit voordelig om van aardgas over te stappen? Toch wel, stelt de CREG – maar enkel onder strikte voorwaarden. Voor gezinnen in de laagste inkomensgroep die in een goed geïsoleerde woning met vloerverwarming of lage-temperatuurradiatoren wonen, kan het mét de Vlaamse premie van 4.800 euro wél rendabel zijn. Voor midden- en hoge inkomens ligt de premie lager: 3.000 euro.
Toch blijft het de vraag of deze situatie zich vaak voordoet, aangezien mensen met lage inkomens vaker in slecht geïsoleerde woningen wonen.
Nood aan duidelijk langetermijnbeleid
De CREG zal haar studie nu voorleggen aan federaal energieminister Mathieu Bihet (MR). Volgens de regulator is het probleem dat gezinnen vandaag een investering moeten doen voor de komende twintig jaar, zonder zekerheid over de toekomst.
Zo wordt er gedacht aan een verschuiving in de fiscaliteit, waarbij elektriciteit goedkoper en aardgas duurder zou worden. Daarnaast staat ook de Europese koolstoftaks ETS2 op de agenda, die het verwarmen met fossiele brandstoffen duurder maakt. Hoe groot de impact daarvan wordt, is echter nog onzeker.
Bron: De Tijd
